Con người là trung tâm của vũ trụ, là trung tâm của sự sống, sự vận động. Muốn tồn tại và phát triển, bắt buộc phải làm sự liên quan to lớn của yếu tố con người. Đặc biệt trong lĩnh vực quản lý, chúng ta lại càng trở nên nhân tố trung tâm không thể không có.
Yếu tố con người trong quản lý là nhiệm vụ chính của việc quản lý không chỉ đối với toàn xã hội và đối với từng cấp, ngành, xã hội. Có thể nói, chúng ta có nhiệm vụ chủ đạo trong hệ thống quản lý.
Yếu tố con người trong quản lý ở Nhật
Cho dù các doanh nghiệp Nhật Bản ứng dụng rất nhiều các thiết bị khoa học – công nghệ hiện đại, nhưng đối với họ, yếu tố quyết định sự phát triển thịnh vượng và bền vững của đơn vị lại chính là chúng ta.
Đại đa phần công ty Nhật Bản đều có một điểm chung về triết lý kinh doanh tập trung đầu tư và quản lý chúng ta, nhấn mạnh 4 quy trình: Chia sẻ/đồng cảm triết lý với nhân viên (tại sao chúng ta làm việc? Tại sao chúng ta sống?); chia sẻ tình hình hiện hành của đơn vị với người làm công, làm rõ mục tiêu, phân công vai trò; khuyến khích những nhân viên có ý thức tự lập cao; đánh giá đúng những người làm công có ý thức cao.
Quan điểm các nhà quản lý người Nhật cho rằng: yếu tố quan trọng nhất là “con người”. Yếu tố thuyết phục chúng ta phải được hiểu là động cơ chứ chẳng phải là mệnh lệnh. Người quản lý nếu chỉ tự mình làm thì không thể hoàn thành công việc được mà luôn phải có sự hỗ trợ của cấp dưới. Nhưng việc người quản lý có thể làm là chia sẻ thông tin, tức là phân quyền và giao việc để người làm công được thể hiện sự sáng tạo và cống hiến một cách cao nhất.
Theo các công ty Nhật Bản, chia sẻ thông tin đạt được kết quả mong muốn khi đảm bảo được 3 yếu tố: quan điểm rõ ràng, phân công vai trò rõ ràng và làm rõ mục tiêu. Bởi vậy, trong các công ty Nhật Bản, từ người làm công đến lãnh đạo đều rõ nhiệm vụ và vai trò của mình. Trong khi lời giải thích phổ biến của cấp dưới trong phần đông các doanh nghiệp Việt Nam khi được hỏi “mục tiêu của công là gì?” đều là “không biết đâu, chỉ cần nhận tiền là đủ” nhưng hiện tượng này rất hiếm xảy ra trong các công ty Nhật.
Rõ ràng, chiến lược tập trung đào tạo con người trong các doanh nghiệp Nhật đã đem lại thành công rất lớn cho họ. Đây là thời đại đòi hỏi đơn vị luôn phải có biện pháp làm thay đổi ý thức của nhân viên trong tổ chức, nên việc chia sẻ thông tin, ích lợi, trách nhiệm với người làm công là một chính sách khôn ngoan, “trên dưới hợp lòng”.
Yếu tố con người trong quản lý
Quản lý và lãnh đạo được coi là những công việc giống nhau. Mặc dù sự thật là một nhà quản lý giỏi hầu như chắc chắn là một nhà quản lý giỏi. Như vậy, lãnh đạo là một chức năng cơ bản của các nhà lãnh đạo bao hàm nhiều vấn đề hơn lãnh đạo. Như đã nêu ra ở các chương trước, công tác quản lý bao hàm việc xây dựng chiến lược một cách cẩn thận, dựng lên một cơ cấu tổ chức để giúp cho mọi người coi như hoàn tất các sơ đồ, và biên chế cho cơ cấu tổ chức với những con người có năng lực cần thiết. Các bạn xẽ thấy trong phần IV một công dụng cũng trọng yếu nữa trong công tác quản lý và việc đánh giá và điều chỉnh các hoạt động thông qua rà soát. Mặc dù vậy, toàn bộ các công dụng quản lý sẽ không hoàn thành tốt nếu các nhà quản lý không hiểu được yếu tố con người trong các công việc của họ và không hiểu được cách lãnh đạo con người để đạt được kết quả như nhu cầu.
Theo một định nghĩa rất cơ bản, thì sự chỉ đạo cũng có nghĩa là sự tuân theo, và chúng ta phải thấy được tại sao chúng ta phải tuân theo. Về căn bản, mọi người có xu thế tuân theo ai mà họ nhìn thấy ở người đó có những phương tiện để thoả mãn các mong muốn và các nhu cầu riêng của họ. Vai trò của các nhà quản lý là khuyến khích mọi người đóng góp một cách đạt kết quả tốt vào việc coi như hoàn tất các mục tiêu của doanh nghiệp, và đáp ứng mọi nguyện vọng và mong muốn riêng của họ trong quá trình đó.
Chức năng lãnh đạo trong quản lý được đề ra như là một quá trình tác động đến chúng ta để làm cho họ thực sự sẵn sàng và nhiệt tình phấn đấu để hoàn thành những kết quả trước mắt của tổ chức. Trong phần giải thích về chức năng này bài viết này chỉ ra rằng khoa học về hành vi ở đây tạo nên sự giúp sức quan trọng vào công tác quản lý. Khi đo đạt kiến thức cần thiết cho quản lý tôi xẽ tập trung vào yếu tố con người, động cơ đẩy mạnh,sự lãnh đạo và sự ăn nói.
Yếu tố con người trong quản lý có 3 nhóm
Dựa vào bộ máy tiêu chuẩn ISO, yếu tố con người được phân thành 3 nhóm:
- Yếu tố sự lãnh đạo
Nói đến nhiệm vụ của lãnh đạo trong tổ chức; sự tham gia của lãnh đạo trong việc tạo nền tảng văn hoá và các giá trị của tổ chức; vai trò của lãnh đạo trong sự thay đổi và đẩy mạnh chia sẻ; sử dụng tri thức trong tổ chức một cách hiệu quả.
- Yếu tố sự tham gia của chúng ta
Yếu tố này nêu bật các khó khăn về: thực hiện công việc theo nhóm, xây dựng mạng lưới và hợp tác để có thể sử dụng nguồn lực bên ngoài cho các hoạt động của tổ chức; vấn đề kỷ luật, trao quyền, trao trách nhiệm cho người làm công và động viên nhân viên; khen thưởng đúng lúc khi đạt được kết quả trước mắt hoặc hoàn thành tốt công việc.
- Yếu tố khả năng
Nhấn mạnh đến quá trình tuyển dụng; giáo dục và training để nâng cao kiến thức và kỹ năng cho người làm công, nâng cao nhận thức của cán bộ công người làm công về các phương diện quan trọng của hoạt động mà họ đang thực hiện. Đồng thời, khả năng đề xuất và thực hiện các giải pháp sáng tạo và đổi mới trước những yếu tố thách thức.
Tóm lại, muốn tồn tại và phát triển; không thể không nghiên cứu yếu tố chúng ta trong hệ thống quản lý chất lượng; bởi chúng ta là nhân tố trung tâm quyết định đến sự thành công của công ty.
Quản lý con người như thế nào?
“Quản lý con người một cách khoa học là phải thiết lập được sự hài hoà, tối ưu giữa những ích lợi, nguyện vọng và sự phát triển của cá nhân, tập thể; và cũng là phải điều hoà được những yêu cầu của cá nhân, tập thể và xã hội với nhau”.
Quản lý chúng ta là công việc không hề dễ phức tạp, không phải ai cũng làm được. Với quan niệm về bản chất quản lý chúng ta như trên; chúng ta có thể đo đạt nó qua các mặt cụ thể như sau:
Quản lý con người trước tiên là phải đề ra được vị trí đúng đắn của mỗi người trong tập thể, trong bộ máy xã hội; quy định rõ chức năng, quyền hạn và nhiệm vụ của họ trong xã hội.
Quản lý con người là đào tạo, bồi dưỡng chúng ta, hướng dẫn và trợ giúp họ thực hiện nhiệm vụ xã hội, những chức năng, nghĩa vụ và quyền hạn của họ đối với tư cách là chủ thể công việc ở vị trí của họ trong hệ thống tổ chức. Ở đây, nhiệm vụ của công tác đào tạo có ý nghĩa vô cùng quan trọng; được các nước đưa lên chính sách hàng đầu.
Quản lý con người là tạo dựng cho mọi cá nhân (trước hết là trong hoạt động và sinh hoạt) những điều kiện thuận lợi nhất để họ thực hiện tốt nhất nhiệm vụ xã hội của mình; gắn lợi ích của mỗi người với lợi ích của tập thể.
Quản lý chúng ta còn có ý nghĩa là thường kiểm tra xem mỗi cá nhân có làm đúng nhiệm vụ của mình hay không. Muốn làm được điều đó cần thường xuyên tác động; uốn nắn và đánh giá đúng về kết quả hoạt động của chúng ta.
Như vậy, muốn tạo điều kiện thuận lợi cho mỗi người trong đơn vị thực hiện tốt vai trò của mình; người lãnh cần giúp họ thích nghi; hoà hợp với tập thể nhằm tạo cho cá nhân vừa có tính độc lập; thông minh vừa có sự kết nối gắn bó với các thành viên khác.
Tổng kết
Phải nhận thấy rằng xã hội càng tăng trưởng thì yếu tố con người trong quản lý chất lượng lại càng quan trọng đối với công ty. Bởi một lẽ dễ dàng, để người làm công luôn làm việc với năng suất và chất lượng cao nhất; ban lãnh đạo cần phải xây dựng một môi trường làm việc bình đẳng, bình đẳng, thẩu hiểu và lắng nghe nhu cầu của từng người.
Nguồn: Tổng hợp